LongPlay

* Inspired By Nature

Saksofonista Rain Sultanov zadebiutował fonograficznie już w roku 1997 albumem własnej formacji Syndicate: "Last Moment". Jest artystą wyjątkowym, którego wkład w propagowanie jazzu w rodzinnym Azerbejdżanie zdaje się nieoceniony. Od wielu lat jest dyrektorem dorocznego Festiwalu Jazzowego w Baku, jednocześnie angażując się w rozmaite projekty muzyczne. Swój najnowszy album muzyk zrealizował z sześcioma artystami, a instrumentarium zespołu obejmuje poza saksofonem: fortepian, wiolonczelę, kontrabas, perkusję ale też oud i udu. Tytuł płyty: "Inspired By Nature" odnosi się do jej zawartości: muzyki silnie zakorzenionej w naturze z ogromną ilością etnicznych brzmień i potężną dawką emocji i uduchowienia. _________________________________________________________________________

NOWOŚĆ
Rain SULTANOV: Inspired By Nature
CD 2017, Ozella OZ068CD

The White Birds Of Qizilagac; Up Lahij Mountains; On The Trail Of Shirvan's Gazelles; On The Absheron Hook; Wild Wind Of Zuvend; Hirkan's Colors; The Breath Of An Caspian Volcano.

Rain Sultanov - saksofony; Shahin Novrasli - fortepian; Linnea Olsson - wiolonczela, głos; Yasuhito Mori - kontrabas; Peter Nilsson - perkusja; Irakli Koiava - instr. perkusyjne, oud; Yasef Eyvazov - oud _________________________________________________________________________

Obok pięknych pastelowych ballad w rodzaju "The White Birds Of Qizilagac", "On The Trail Of Shirvan's Gazelles" czy "Hirkan's Colors", na płycie Sultanova znajdziemy też dynamiczne utwory pełne rozbudowanych improwizacji. Takimi są choćby pulsujący rytmem, transowy "Up Lahij Mountains" i "Wild Wind Of Zuvend".
Duża rola w uzyskaniu ostatecznego efektu przypadła w nagraniach pianiście Shahinowi Novrasliemu, świetnie kreującemu harmonię oraz niejednokrotnie pozwalającemu sobie na solowe improwizowane wycieczki. Ten azerbejdżański muzyk mający za sobą współpracę z samym Kennym Wheelerem, dostrzeżony został już podczas szwajcarskiego Montreux Jazz Festival w roku 2007, gdzie otrzymał Srebrną Nagrodę Festiwalu. Także partie japońskiego kontrabasisty Yasuhito Mori znanego z współpracy z m.in. Lee Konitzem i Artem Farmerem, niejednokrotnie przykuwają uwagę; tak jest choćby podczas "On The Absheron Hook".
Najbardziej etniczny motyw znajdziemy w genialnym, wspomnianym wcześniej temacie "Wild Wind Of Zuvend", mieniącym się bliskowschodnimi motywami skrzyżowanymi z niemal free jazzowymi improwizacjami.
Pięknym zakończeniem albumu jest wielowątkowa kompozycja "The Breath Of An Caspian Volcano" idealnie wieńcząca ten świetny album w formie stylowej etniczno-jazzowej kody.

* * * * *

* You

"You" to jeden z wielu projektów w jakie angażuje się prowadząc równolegle własne trio, jeden z najbardziej aktywnych muzyków jazzowych w Europie, Helge Lien. Norweski pianista i kompozytor zadebiutował w 2000 roku płytą ''Talking To A Tree'' (2000). Wkrótce chcąc rozbudować brzmienie powołał do życia własne trio, którego pierwsza płyta: ''What Are You Doing The Rest Of Your Life'' okazała się wielkim sukcesem plasującym formację w czołówce skandynawskiego jazzu. Od tej pory zespół wydając kolejne płyty, koncertował w wielu miejscach świata jak choćby (poza Norwegią i Szwecją) w Japonii, Korei, Kanadzie, Hiszpanii, Włoszech, Wielkiej Brytanii, Luksemburgu, Rosji, Belgii, Niemczech, Austrii, Rumunii i Danii, wszędzie przyjmowany niezwykle gorąco przez zwolenników akustycznego jazzu. W międzyczasie Helge Lien pojawił się w składzie polsko - norweskiej formacji Loud Jazz Band nagrywając z zespołem m.in. płyty: "Don't Stop The Train" (2004) i ''The Way To Salina'' (2005). Kolejny album Helge Lien Trio: ''Hello Troll'' (2008) zdobył Nagrodę Grammy w kategorii Najlepszy Album Jazzowy, a wydany w 2011 roku, siódmy album tria: ''Natsukashii'' (2011) podobnie jak płyta ''Spiral Circle'' (2002) został nominowany do Grammy. W 2012 roku światło dzienne ujrzał specyficzny album ''Memnon -Sound Portraits of Ibsen Characters'' (2012) nagrany przez pianistę wraz z wokalistką Ruth Wilhelmine Meyer, oraz solowa płyta ''Kattenslager'' (2012). Rok 2014 przyniósł bardzo oczekiwany, nowy album Helge Lien Trio wydany pod intrygującym tytułem: ''Badgers And Other Beings'' (''Borsuki i inne stworzenia''). Zainteresowanie albumem okazało się tak ogromne, iż pierwszy nakład płyty rozszedł się błyskawicznie, a wytwórnia Ozella Music zmuszona była przełożyć realizację części zamówień do czasu wytłoczenia drugiego nakładu. Prawdziwą niespodzianką okazała się wspołpraca tria ze skrzypkiem Adamem Bałdychem, czego owocem była jedna z najciekawszych europejskich płyt roku 2015: "Bridges". W kwietniu 2017 roku doczekaliśmy się kolejnego albumu Helge Lien Trio: "Guzuguzu" zawierającego dziewięć premierowych utworów nagranych w prestiżowym Rainbow Studio w Oslo. Jednak tuż przedtem, w lutym wytwórnia Ozella opublikowała album pianisty zarejestrowany z wokalistką Live Marią Roggen. _________________________________________________________________________

NOWOŚĆ
Live Maria ROGGEN & Helge LIEN: You
CD 2016, Ozella OZ066CD

Cries Like A Baby; You; Scatterheart; Dynamite; Waterfall; Just A Little Teardrop; Should Have Known Better; All Our Treasures Lost; Er Jeg Den.

Live Maria Roggen - wokal
Helge Lien - fortepian _________________________________________________________________________

Album zatytułowany "You" wypełnia dziewięć utworów wybranych z dorobku nordyckich artystów w zupełnie nowych wersjach. Kameralny duet proponuje m.in. tematy Bjork, Larsa Janssona i Mortena Abela. To muzyka pełna uniesień i emocji. Live Maria Roggen potrafi swym głosem i sposobem interpretacji stworzyć doprawdy wyjątkowy nastrój. Równie przekonująco wypada śpiewając utwory o wyrazistej melodyce (np. "Waterfall"), jak i tematy bardziej złożone, w których większa rola przypada emocjom i artykulacji. W grze Helge Liena, co wydaje się oczywiste, dostrzeżemy elementy jazzu, lecz tym razem pianista w większym stopniu skupia się na typowym harmonicznym akompaniamencie. Fortepian pełni na płycie rolę prawdziwej orkiestry, odsłaniając pełnię brzmienia instrumentu potrafiącego zagrać wybuchowe fortissimo jak i zwiewne delikatne piano, a nawet pełniąc rolę instrumentu perkusyjnego ("Should Have Known Better").
"You" to płyta klimatyczna i stylowa. Kolejne jej odsłuchy przynoszą równie silne emocje. Do podstawowych trzech kwadransów programu płyty dołożono bonusy: "Din Hut" i "Elegi", które pobrać można w wersji elektronicznej z udostępnionego wewnątrz okładki linka.

* Blaue Kreise

Urodzony w 1961 roku w Hamburgu pianista i kompozytor Hans Lüdemann uważany jest dziś za jednego z najbardziej oryginalnych i charakterystycznych pianistów europejskich. Jego nauczycielem w klasie pianistyki jazzowej podczas studiów był sam Joachim Kühn. Karierę zawodowego muzyka jazzowego rozpoczął w 1985 roku w grupie Eberharda Webera i Jana Garbarka. Od lat pracuje nad własnymi autorskimi projektami głównie w małych składach, a do dnia dzisiejszego doczekał się ponad 20 płyt, pośród których najsłynniejszymi albumami są wydany w 2004 roku album ''African Variations'' i kontrowersyjna płyta ''Between The Keys'' (2009). Od lat gości na rozlicznych prestiżowych festiwalach jazzowych, a każdy z jego koncertów, oparty w dużej mierze na improwizacjach jest jedynym i niepowtarzalnym wydarzeniem. Lüdemann jest doskonałym i cenionym kompozytorem zarówno muzyki fortepianowej jak i orkiestrowej, a w latach 1993-2008 w Koloni był wykładowcą w Wyższej Szkole Muzycznej. W roku 2011 nakładem węgierskiej wytwórni BMC Records wydana została 6-płytowa antologia jego koncertowych nagrań dokonanych w pięciu różnych triach jazzowych stworzonych przez pianistę w latach 2007-2008 (z udziałem m.in. Erica Schaefera i Dietera Manderscheida): "Die Kunst Des Trios 1-5" (2011), a w roku 2015 również nakładem tejże wytwórni opublikowany został album nagrany przez pianistę solo w Kolonii w 2013 roku zatytułowany: "Das Reale Klavier - Ein Kolner Konzert".
Rok 2017 przynosi płytę "Blaue Kreise" firmowaną przez jedną z formacji pianisty jaką jest trio Hans Lüdemann's Rooms. Wraz z liderem tworzą je: francuski kontrabasista Sébastien Boisseau i urodzony w Bośni perkusista Dejan Terzic, znany m.in. z współpracy z Lee Konitzem i Enrico Ravą. Ta wyjątkowa sekcja stanowi dla pianisty idealne rozwinięcie brzmieniowe jego dźwiękowych wizji. O sile tego składu mogliśmy przekonać się już dzięki płycie umieszczonej we wspomnianym wcześniej 6-płytowym boksie sprzed kilku lat. _________________________________________________________________________

NOWOŚĆ
Hans LÜDEMANN's Rooms: Blaue Kreise
CD 2017, BMC Records, BMC CD 243

Dark Lights; Blaue Kreise; Run; Arabesque; Crum; Humpty Dumpty; Enge Bewegung; Spring Rites; One Note Shuffle; Punkte; Tanz der Mikroben; Blaue Kreise (Reprise).

Hans Lüdemann - fortepian, virtual piano
Sébastien Boisseau - kontrabas
Dejan Terzic - perkusja _________________________________________________________________________

Poza premierowymi kompozycjami Lüdemanna na nowej płycie znajdziemy też ciekawą interpretację tematu Ornette Colemana "Humpty Dumpty" oraz utwór perkusisty tria, Dejana Terzica: "One Note Shuffle".
Sebastien Boisseau buduje linię basową w sposób oszczędny, lecz nieustannie przykuwający uwagę (np. świetne solo w trakcie "Humpty Dumpty" i pierwsza minuta "Enge Bewegung"), a Dejan Terzic potrafi zarówno grać w sposób "wbijający słuchacza w fotel", (np. "Crum" i "Spring Rites") jak i tworzyć subtelne stylowe pasaże.
Na szczególną uwagę zasługuje otwierający całość "Dark Lights" i impresyjna ballada "Arabesque".
Natomiast mimo zrozumienia dla skłonności Lüdemanna do preparowania (czyt. zniekształcania) dźwięków fortepianu, wielkim nieporozumieniem jest zaledwie 2-minutowy "Run", niepotrzebnie burzący klimat całego albumu. Nie przekonuje też, mimo świetnych kreacji perkusyjnych Dejana Terzica, monumentalny, ponad 11-minutowy "Crum".
Cieszy fakt że po skądinąd świetnej płycie nagranej solo w Kolonii, Hans Lüdemann wrócił do formuły tria, a więc konstelacji w jakiej pianista zawsze wypada znakomicie.

* * * * *

* Estafest!

Estafest! to istniejący od 2009 holenderski kwartet tworzony przez saksofonistę Mete Erkera, gitarzystę Antona Goudsmita, altowiolistę Oene van Geela i pianistę Jeroena van Vlieta. Improwizujący skład o nietypowym instrumentarium (bez basu i perkusji) swym oryginalnym brzmieniem zachwycił już m.in. publiczność festiwali Jazz Ahead Bremen w Niemczech i London Jazz Festival, oraz bywalców wiedeńskiego klubu Porgy and Bess. Po dwóch albumach wydanych przez wytwórnię Challenge, Estafest! pojawia sie na płycie wydanej pod banderą węgierskiej wytwórni BMC Records. Album zatytułowany "Bayachrimae" wypełniają nowe kompozycje Holendrów oraz rozmieszczone pomiędzy nimi w programie płyty porywające improwizacje. Materiał studyjny uzupełnia koncertowe nagranie z budapeszteńskiego Opus Jazz Club. _________________________________________________________________________

NOWOŚĆ
ESTHAFEST!: Bayachrimae
CD 2017, BMC Records, BMC CD 245

After the Cowboy met the Bear; Ornette's Clockwork; Polderlucht; Bayachrimae (Part 2); Gimpy; Cookies; Taborn; Impro 1013; Frankie; Floating; Bright Light; Bayaka..ka..ka..ka; Pasteis de Nata; Bayachrimae (Part 1).

Mete Erker - saksofon; Anton Goudsmit - gitara; Jeroen van Vliet - fortepian; Oene van Geel - altówka, cajon _________________________________________________________________________

Muzyka kwartetu to mieszanka nordyckiego jazzu i folkloru różnych stron świata, podana w doskonale przygotowanych proporcjach. Przemyślane interakcje, wciagające dialogi i wyjątkowy zmysł improwizacji, to główne atrybuty Estafest! Innym walorem nagrań zebranych na "Bayachrimae" jest melodyka, niejednokrotnie bardzo daleka od typowych nagrań jazzowych.
Instrumentaliści kwartetu nie ukrywają, że inspiruje ich muzyka wywodząca się z rozmaitych źródeł, a zawartość i forma niniejszego albumu jest tego niezbitym dowodem. Tytułowy utwór albumu: "Bayachrimae", to połączenie nazwy ludu Afryki Środkowej (Bayaka) z tytułem utworu renesansowego kompozytora Johna Downlanda: "Lachrimae", a w programie albumu znajdziemy też utwory dedykowane zarówno Ornette Colemanowi ("Ornette's Clockwork") jak i Craigowi Tabornowi ("Taborn").
Na krążku nie zabrakło też pięknych jazzowych ballad. W tej grupie na szczególną uwagę zasługuje skomponowana przez altowiolistę Oene van Geela, impresyjna muzyczna opowieść "Floating".
Różnorodność inspiracji połączona z oryginalnym własnym repertuarem zespołu, sprawia że wydana na Węgrzech płyta holenderskich muzyków to jak dotąd jedna z najciekawszych jazzowych propozycji fonograficznych roku 2017 w Europie.

teksty i skany: Robert Ratajczak

fot.: Ozella, BMC

WYDAWNICTWA PATRONACKIE: